بایدها و نبایدهای مصرف کافئین

کافئین به طور طبیعی در قهوه تولید می­شود. امروزه، این ماده را در بسیاری از نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا استفاده می­ کنند. در حالی که کافئین یک ماده پرکاربرد در بین افراد است، نتایج تحقیقات درمورد ایمنی و مضرات آن در طولانی مدت بسیار متفاوت است.
یک مطالعه در سال 2019 از دانشجویان نشان داد افرادی که به مصرف کافئین علاقه دارند، به طور میانگین این ماده را حدود 173 میلی گرم در روز مصرف می­ کنند. این میزان از مصرف کافئین در حد متوسط ​​است. طبق بسیاری از مطالعات علمی صورت گرفته، مصرف میزان متوسط ​​این ماده می­ تواند فواید مختلفی برای سلامتی از جمله کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان، مشکلات مغزی و مشکلات کبدی داشته باشد.
با این حال، مصرف مقادیر زیاد کافئین می­تواند خطرات زیادی برای سلامتی به همراه داشته باشد. در این مقاله، مزایای بالقوه و عوارض جانبی مصرف این ماده برای سلامتی را مورد بررسی قرار می­ دهیم.
 

فواید مصرف کافئین

 

• کافئین یک محرک طبیعی است. این ماده می­تواند در مقابله با خستگی مفید باشد. این ماده به طور طبیعی در بیش از 60 منبع مختلف گیاهی، از جمله دانه های قهوه، برگهای چای، دانه های کاکائو ، شکلات تلخ و ... یافت می شود. آن با فعال کردن سیستم عصبی مرکزی (CNS) و افزایش بتا اندروفین به عنوان یک محرک عمل می کند. به دنبال این عملکرد، می تواند خستگی را خنثی کرده و تمرکز را بهبود بخشد. جالب است بدانید این ماده می­تواند در برخی از داروهای بدون نسخه مانند سرماخوردگی، حساسیت و داروهای ضد درد استفاده شود.
• با بررسی تحقیقات مختلفی که  در سال 2019 در مورد مصرف کافئین صورت گرفته است، مشخص شد که مصرف مقادیر کافی این ماده تأثیر محافظتی در برابر سرطان کبد دارد. همچنین، در همان سال، یک بررسی متفاوت از 40 مطالعه نشان داد که نوشیدن 2 تا 4 فنجان قهوه در روز، به کاهش خطر مرگ به هر علتی کمک خواهد کرد.
• برخی مطالعات مصرف آن را با تأثیرات مثبت بر مغز مرتبط دانسته است. بر اساس یک مطالعه در سال 2013 بزرگسالانی که روزانه 2 تا 4 لیوان قهوه مصرف میکردند، احتمال خودکشی در آنها کمتر بود. تحقیقات جدید در ژورنال Nature نشان داده است که مصرف این ماده ممکن است حافظه طولانی مدت را تقویت کند. همچنین، به نظر می رسد که مصرف مقادیر مناسب قهوه به کاهش احتمال سکته مغزی و بیماری پارکیسنون کمک می کند.
• مستندات علمی نشان داده است که بسیاری از بیماریهای متابولیکی مانند دیابت نوع 2 و بیماریهای قلبی عروقی می توانند با مصرف مناسب قهوه کاهش یابند.
• مصرف مقدار مناسب قهوه کافئین دار می تواند عملکرد روده بزرگ را بهبود بخشد و به دفع مدفوع کمک کند. اما باید توجه داشت که اگر در مصرف قهوه زیاده روی شود، موجب اسهال خواهد شد.
• کافئین توسط آنزیم مخصوصی در بدن تبدیل به ترکیباتی مانند شیکوریک و کلروژنیک اسید می شود که آنتی اکسیدانهای بسیار قوی بوده و به دفع رادیکالهای آزاد مخرب تولید شده در بدن و همچنین بهبود عفونتهای میکروبی کمک می کنند.

عوارض جانبی مصرف کافئین

با وجود تمام مزایای مصرف این ماده برای سلامتی، مصرف دوزهای بالای آن ممکن است با عوارض جانبی مختلفی همراه باشد. استیون ای استاد دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز در این باره می گوید: بسیاری از افراد فراموش می­کنند که آن یک ماده روانگردان است. عوارض روانگردانی می­تواند به دنبال مصرف بیش از حد آن رخ دهد. او می­گوید: بر خلاف بسیاری از مواد روانگردان دیگر، مصرف این ترکیب از نظر اجتماعی قابل قبول است و از این دارو بسیار استفاده می شود. در حقیقت، آن رایج ترین ماده روانگردان در جهان است. علاوه بر این، اکثریت قریب به اتفاق مصرف کنندگان کافئین از این ماده به طور مرتب و بدون آسیب ظاهری استفاده می کنند. این عوامل احتمالاً به این دیدگاه کمک می کند که آن ماده ای خوش خیم است که همه بدون استفاده از عواقب منفی می توانند از آن استفاده کنند.
یک بررسی در سال 2015، چندین عارضه جانبی ناخواسته از مصرف بیش از 400 میلی گرم آن در روز را نشان داده است، از جمله:
1- افزایش سرعت ضربان قلب
2- افزایش اضطراب و بی قراری
3- افزایش تحریک پذیری عصبی
4- ایجاد مشکلات خواب
5- ایجاد لرزشهای عضلانی
6- افزایش تکرر ادرار و کم آبی بدن
 
باید توجه داشت که این عوارض همچنین می توانند در شرایطی که افراد در مرحله ترک  هستند نیز ایجاد شود.
با این حال، تحقیقاتی که در سالهای دورتر انجام شده است، حتی مقادیر متوسط ​​کافئین را با تأثیرات منفی بر سلامتی مرتبط می داند. در سال 2013، نتایج یک مطالعه بزرگ نشان داد که مصرف 300 میلی گرم آن در روز در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به نوزادی با وزن کم را افزایش دهد.
یک متا آنالیز جدید که به بررسی 17 مطالعه با نزدیک به 700 هزار داوطلب پرداخته است، نشان میدهد که نوشیدن 3 تا 4 فنجان قهوه در روز ممکن است ریسک حمله قلبی را در آقایان و نه در بانوان افزایش دهد.
در هر صورت، به نظر می رسد برای تایید و یا رد فواید سلامتی این ماده بر بدن در طولانی مدت همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری است. بنابراین توصیه می شود برای به دست آوردن فواید مصرف قهوه با یک متخصص تغذیه مشورت شود.

بیشتر بدانیم :

مواد غذایی مفید برای تقویت حافظه
تغذیه در دوران بارداری
تثبیت وزن بعداز کاهش وزن