تغذیه شیرخواران (12-6 ماهه)
- تغذیه تکمیلی کودک را حتی الامکان باید به مقدار لازم برای هر روز تهیه نمود.
- غذای کمکی اضافی باید با پوشش مناسب و در ظرف تمیز در جای خنک نگهداری شود.
- نگهداری اضافی تغذیه تکمیلی کودک در یخچال حداکثر تا 24 ساعت اشکال ندارد. اگر غذا در ظرف بزرگتری نگهداری می شود فقط به اندازه یک وعده از آن را برداشته، گرم نموده و به شیرخوار بدهید.
- بعد از تغذیه شیر خوار با شیر مادر ، غذای کمکی به او داده شود و غذا را هرگز قبل و یا در فواصل تغذیه با شیر مادر به کودک ندهید.
- مواد غذایی چه از نظر نوع و چه از نظر مقدار به تدریج به برنامه غذایی، شیر خوار اضافه شود.
- از یک نوع ماده غذایی ساده شروع کرده و کم کم به مخلوطی از چند نوع برسانید.
- از یک قاشق مربا خوری شروع نموده و به تدریج بر مقدار آن اضافه نمایند. (به استثناء زرده تخم مرغ ، که به اندازه یک نخود شروع می شود).
- در شروع، غذاها نسبتا رقیق ولی کمی غلیظ تر از شیر مادر باشند و به تدریج بر غلظت آنها افزوده شود این کار به یاد گرفتن عمل جویدن کمک می کند.
- بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف 7-5 روز فاصله بگذارید تا شیر خوار اول به یک غذا عادت کند بعد غذای جدیدی به او بدهید این کار باعث می شود که اگر ناسازگاری به یک ماده غذایی وجود داشته باشد شناخته شود و از طرف دیگر دستگاه گوارش شیر خوار فرصت عادت به مواد غذایی را پیدا کند.
- تنوع در غذای کمکی مورد توجه قرار گیرد.
- با شروع غذای کمکی، دادن آب جوشیده خنک شده به دفعات و حجم مورد علاقه شیر خوار، لازم است.
نکاتی در رابطه با تغذیه تکمیلی کودک :
- هر سه روز یک بار یک نوع سبزی به سوپ اضافه می شود مانند جعفری ، گشنیز ، لوبیا سبز ، کدو سبز ، کرفس و …
- به سوپ ، نمک ، شکر یا چاشنی نباید اضافه کرد.
- سبزی ها باید در آخرین لحظات پخت سوپ اضافه شود. در ظرف را نیز می بندند تا ویتامین های آن از بین نرود.
- اسفناج تا یک سالگی مجاز نبوده و نباید به سوپ شیرخوار اضافه شود.
- باید توجه داشت که سوپ های بسیار رقیق و پوره سبزی هایی که بدون روغن تهیه می شوند شکم پرکن و کم انرژی هستند و فقط گرسنگی کودک را بر طرف می کنند ولی نیاز او را به انرژی و سایر مواد معدنی تامین نمی کنند. افزایش انرژی غذای کودک با افزودن مقداری روغن مایع گیاهی، کره و آرد سفید به غذا امکان پذیر است و منجر به افزایش وزن کودک می شود.
- در روزهای اول تغذیه با سوپ معمولا سبزی به صورت هضم نشده در مدفوع ظاهر می گردد ولی این مسئله تا آنجا که اثری از وجود بلغم یا نرمی و شلی غیر طبیعی در مدفوع نباشد، اشکالی ندارد. اگر در اثر خوردن سبزی، مدفوع کودک بلغمی یا اسهالی شد، باید چند روز سبزی را از سوپ او حذف کرد.
- در تهیه سوپ برای کودکانی که مبتلا به یبوست هستند از میوه های خشک مانند آلو، برگه هلو و زردآلو به مقدار کم می توان استفاده کرد. افزودن میوه های خشک به سوپ با تغییر طعم آن به پذیرش بهتر کودک نیز کمک می کند.
- دقت کنید در برنامه غذایی روزانه کودک حتما یک سبزی سبز ( مثل جعفری ) یا زرد ( مثل هویج یا زردک ) وجود داشته باشد.
مواد غذایی که ممکن است در شیر خوار زیر یک سال ایجاد حساسیت کنند و مصرف آنها مجاز نمی باشد:
شیر گاو ( در تهیه فرنی، جوشاندن شیر مقدار مواد آلرژن موجود در شیر را کمتر می کند )، عسل غیر پاستوریزه، پنیر، سفیده تخم مرغ، شکلات، میگو، بادام زمینی، فلفل و ادویه جات، ترشی ها، نوشابه های گازدار، آب میوه های صنعتی، از میوه ها خربزه، کیوی، انواع توت ( توت سفید، توت فرنگی، شاه توت، تمشک ) ، آلبالو، گیلاس، از حبوبات لپه و نخود، از گروه سبزی ها اسفناج و کلم توصیه نمی شوند.