مواد غذایی مفید برای تقویت حافظه

نقش مواد مغذی در تقویت حافظه و هوش

حافظه نوعی فعالیت ذهن است که سبب می­ شود، بسیاری از دریافتهای خودآگاه حسی و رفتاری درون مغز حفظ شده و قابل بازیابی مجدد باشد. برخی از آسیبهای مغزی، عدم تقویت حافظه و هوش و همچنین افزایش روند پیری سبب می­ شود که بخشهایی از عملکرد حافظه دچار اختلال شود. به منظور پیشگیری از این رخداد می ­توان از روشهای مختلفی استفاده کرد. رژیم غذایی مناسب به خاطر تامین بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز مغز می­ توانند به تقویت حافظه و هوش کمک کنند. در اینجا نقش برخی از این مواد مغذی در تقویت حافظه و هوش توسط متخصص تغذیه بررسی خواهد شد.

 
1- کولین (ویتامین ب4) و لیسیتین

واکنشهایی که در سطح سلولهای مغزی رخ می دهد، سبب نگهداری موضوعات در حافظه می شود. پیامهایی که در سطح سلولها منتقل می ­شود، با واسطه یکسری مواد شیمیایی صورت می­ گیرد که استیل کولین مهمترین آنهاست. با افزایش عمر، تولید آنزیمهای سنتز کننده استیل کولین کاهش یافته و گاهی تولید آنزیمهای تخریب کننده آن (استیل کولین استراز) نیز افزایش می­ یابد. از طرفی توسعه گیرنده های عصبی و دریافت پیامها نیز کاهش می ­یابد. کولین و لیسیتین برای ساخت استیل کولین (ضروری ترین واسطه شیمیایی) برای تقویت حافظه و هوش و عملکرد مغز است، ضروری می ­باشد. بدون مقادیر کافی این ترکیب، قدرت مغز و فعالیت حافظه کاهش می­ یابد. مطالعات نشان داده اند که کمبود کولین می ­تواند بیماری آلزایمر را در بیماران تشدید کند. از جمله مواد مغذی که حاوی کولین هستند، می­توان گردو، سویا، دانه آفتابگردان، تخم مرغ، جگر، کلم بروکلی را نام برد.

 بیشتر بدانیم : علت چاقی در افرادی که کم کاری تیروئید دارند

2- ویتامین E

 این ویتامین خاصیت آنتی اکسیدانی قوی داشته و از سلولهای مغزی و اعصاب در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد حفاظت می­کند. همچنین برای اکسیژن رسانی به مغز وجود این ویتامین لازم است. روغن جوانه گندم بهترین و سالم ترین منبع ویتامین E  می­باشد که به تقویت حافظه و هوش کمک می­کند.
 

3- سلنیوم

سلنیوم یکی از قوی ترین عناصری است که سبب خنثی کردن اثرات سمی فلزات  سنگین بر مغز می­شود. بیشترین فلزات سنگینی که انسان با آنها در تماس است، سرب، جیوه، کادمیوم و آرسنیک می­باشد. این عناصر در کمترین مقدار خود نیز عوارض شدیدی بر مغز و حافظه دارند. وجود سرب و جیوه در بدن سبب اختلالات یادگیری، کاهش تقویت حافظه و هوش و افزایش اختلالات تمرکز و کاهش بهره هوشی می­شود. از طرفی دیگر، وجود این فلزات سنگین فعالیت آهن، مس و روی را در فرایندهای مغزی کاهش می­دهد. سلنیوم می­تواند به این فلزات سنگین شلات (متصل) شود و آنها را از بدن دفع کند. به این ترتیب در یادگیری و تقویت حافظه و هوش موثر است.

4- جینسینگ

گیاه جینسینگ می­تواند در افزایش تقویت حافظه و هوش و تمرکز موثر باشد. علت این است که مواد تشکیل دهنده این گیاه می­توانند فعالیت سلولهای مغزی را افزایش دهند. این گیاه حاوی نوعی استروئید به نام پاناکیلون است. به طور کلی استروئیدها برای فعالیت درست مغز و سیستم عصبی بسیار مهم هستند. این ترکیبات می­توانند آسیبهای عصبی و آکسونی را بازسازی کرده و روند تخریب سلولهای مغزی و عملکرد حافظه را کاهش دهند. علاوه بر این، جینسینگ دارای ساپونین، ویتامین دی و دیگر مواد مغذی است که هریک به نوبه خود در بهبود عملکرد حافظه موثر هستند.
 

5- ویتامینهای گروه ب

تمام اعضای این خانواده برای تقویت حافظه و هوش و فعالیتهای مغزی مهم هستند. کمبود ویتامین ب1 (تیامین) بر روی سلامت سلولهای مغزی و فعالیتهای مغزی و اثر می­گذارد. ویتامین ب2 (ریبوفلاوین) نقش مهمی در فعالیتهای ضد اکسیداسیون در سلولهای مغزی دارد. تحقیقات نشان داده است که کمبود ویتامین ب3 (نیاسین) باعث کاهش حافظه می­شود. همینطور که گفته شد، کولین باید به استیل کولین تبدیل شود. ویتامین ب5 (پانتوتنیک اسید) برای تبدیل کولین به استیل کولین ضروری می­باشد. ویتامین ب 12 (کوبالامین) با بازسازی دیواره سلولهای عصبی می­تواند در بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه و هوش موثر باشد.

6- کوآنزیم Q10

یکی از عواملی که می­توانید باعث کاهش عملکرد حافظه و بهبود عملکرد مغز شود، تنشهای اکسیداتیو است. Q10 نوعی کوآنزیم است که خاصیت آنتی اکسیدانی قوی داشته و از پراکسیداسیون لیپید در غشای سلولهای مغزی جلوگیری می­کند. برای تولید این کوآنزیم به پیش ساز آن یعنی اسید فولیک نیاز است. اسید فولیک در میوه جات، سبزیجات و حبوبات به وفور یافت می­شود.



 

7- روی

این عنصر یکی از مهمترین عناصر در عملکرد حافظه و سیستم عصبی مغز می­باشد. چراکه باعث می­شود که ارتباط بین عصبها تنظیم شود. مطالعات نشان داده است که کمبود عنصر روی در روند تقویت ارتباط 2 عصب در بخش هیپوکاپوس مغز که با حافظه در ارتباط است، تاثیر منفی دارد. این عنصر در حبوباتی مثل عدس و لوبیا، پنیر سوئیسی، اسفناج و ...  وجود دارد.

به­ طور کلی می­توان گفت تمام مواد غذایی به دلیل وجود ترکیبات متنوع در آنها میتوانند برای بهبود عملکرد حافظه مناسب باشند. اما نباید فراموش کرد که دریافت کالری اضافی و مصرف بیش از اندازه هر نو ع ترکیبی می تواند اثرات معکوسی در تقویت حافظه و هوش داشته باشد.