تغذیه مناسب در سالمندان دکتر مرادی متخصص تغذیه
دکتر معصومه مرادی-دکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی تاثیر تغذیه مناسب بر سلامت جسمی و روحی سالمندان
در این مقاله قصد داریم تا درمورد تاثیر تغذیه بر سلامت جسمی و روحی سالمندان صحبت کنیم. جسم و روح داری تاثیرات متقابل بر روی یکدیگر هستند. همانطور که عدم سلامتی روحی می تواند تاثیرات عمیقی بر روی جسم بگذارد، عدم سلامت جسمی هم می تواند بر روی روح و روان افراد اثرگذار باشد. بنابراین سلامتی جسمی و تغذیه مناسب و مشاوره تغذیه با یک
دکتر تغذیه خوب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
حفظ سلامتی جسمانی با افزایش سن با چالش هایی روبرو می شود که نیاز به رسیدگی و دقت بیشتری برای حفظ سلامتی خواهد داشت. در ابتدا در مورد چالش های موجود در افراد مسن برای حفظ سلامتی صحبت خواهیم کرد و در ادامه در مورد مواد غذایی مورد نیاز این دوران توضیحات لازم را خواهیم داد.
چالش های سلامتی در افراد مسن
1-کاهش ریتم تنفسی با افزایش سن با افزایش سن ریتم تنفس در افراد کاهش می یابد، همین موضوع زمینه ساز بسیاری از بیماری ها خواهد شد. کاهش ریتم تنفس همراه است با افزایش ترکیبات اسیدی در خون که سبب اختلال در اکسیژن رسانی درست به بافت ها و سلول ها می شود. یکی از عمده ترین مشکلاتی که در اثر این عارضه در بدن ایجاد می شود، جهش های ژنتیکی است که در این افراد سبب افزایش ابتلا به سرطان های مختلف می شود.
2- افزایش مواد زائد سلولی با افزایش سن در سلول های بدن ما کیسه های جمع کننده زباله وجود دارد به نام واکوئل ها. زمانی که فرد در دوران جوانی قرار دارد، واکوئل ها ظرفیت بالایی برای مواد زائد سلولی دارند. اما با افزایش سن ظرفیت واکوئل های سلولی پر شده و مواد زائد وارد سلول می شوند. ورود مواد زائد به درون سلول ها سبب بی نظمی و کاهش عملکرد سلولی می شود. همین موضوع بر روی ترشح هورمونها نیز اثر گذاشته زمینه ساز بروز بیماری های زمینه ای در این گروه سنی می شود.
3- افزایش اکسیدان ها در بدن با افزایش سن یکی از موارد دیگری که سبب ایجاد اختلال در عملکرد های سلولی می شود، افزایش اکسیدان ها در داخل خون و سلول ها می باشد. همانطور که می دانید این افراد بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هایی چون افزایش قند خون و یا افزایش کلسترول هستند. یکی از مهمترین عواملی که سبب افزایش ابتلا به این بیماری های می شود، افزایش سطح اکسیدان ها در بدن می باشد، که با مصرف مناسب آنتی اکسیدان ها می توان از این عارضه جلوگیری کرد.
4- کاهش جذب مواد مغذی در دستگاه گوارش با افزایش سن متاسفانه کارایی ارگان های مختلف بدن کاهش می یابد که یکی از مهمترین آنها دستگاه گوارش می باشد. افراد مسن ممکن با دریافت کمیت مناسب مواد غذایی، کیفیت جذب خوبی در دستگاه گوارش نداشته باشند و دچار سوتغذیه و کمبود مواد مغذی شوند. در این مورد مشاوره با یک
متخصص تغذیه و دریافت مکمل مناسب این دوران توصیه می شود.
نیازهای غذایی در دوران سالمندی
1- نیاز به مواد معدنی 
کاهش سرعت تنفس و اسیدی شدن بدن همراه است با اختلال در عملکرد اندام هایی چون کلیه و کبد. زمانی که این اندام ها عملکرد درستی نداشته باشند، مواد معدنی موجود در خون جذب سلول ها نشده و دفع خواهد شد. همین موضوع سبب ایجاد مشکلات متعددی در این افراد می شود. مهم ترین مواد معدنی که در این شرایط دفع می شود، آهن و کلسیم می باشند. کمبود آهن در بدن اسیدی شدن خون را تشدید کرده و سبب کاهش توانایی جسمی و روحی در افراد می شود. کمبود کلسیم سبب بروز بیماری های استخوان همچون پوکی استخوان و راشیتیسم در افراد شده که سبب کاهش فعالیت های حرکتی در افراد می شود. وجود این بیماری زمینه ساز بروز عوارضی چون ضعف و تحلیل عضلانی می شود.
2-نیاز به مواد آنتی اکسیدانی 
همانطور که گفته شده در این افراد نیاز به مواد آنتی اکسیدانی بیش از پیش احساس می شود. بنابراین بهترین راه حل استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها می باشد. بهترین مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدانی برای این افراد، مواد گیاهی با رنگهای مختلف می باشد. مواد گیاهی علاوه بر اینکه دارای آنتی اکسیدان هستند، همچنین دارای ظرفیت قلیایی بالایی هم بوده و به همین علت می توانند میزان ترکیبات اسیدی موجود در خون را تا حد بسیار زیادی کاهش دهند.
3-نیاز به ویتامین ها 
با توجه به اینکه در این سن جذب مواد غذایی با مشکل روبرو است، جذب مواد ویتامینی هم به خوبی صورت نمی گیرد، مهم ترین ویتامین هایی که ممکن است با افزایش سن در بدن کاهش یابد، ویتامین های ب 12 و ب6 می باشد. کاهش ویتامین ب12 علاوه بر اینکه به طور مستقیم بر سیستم خونرسانی و تولید گلبول های قرمز اثر گذار است، همچنین سبب کاهش عضله سازی از طریق اختلال در تولید آمینواسیدها در بدن هم می شود. کمبود ویتامین ب6 به طور موثر می تواند بر هوشیاری و سلامت عقلی در این دوران اثرگذار باشد. بنابراین مصرف مکمل های ویتامینی در این دوران از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
خلاصه نکات مقاله
تاثیر تغذیه بر سلامت جسمی و روحی سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با افزایش سن کارایی سیستم های جذبی و عملکردی بدن کاهش یافته و همین موضوع سبب کاهش مواد معدنی و ویتامینی بدن می شود. کاهش مواد معدنی و ویتامینی در بدن سبب بروز بیماری های زمینه ای در افراد می شود که می تواند هم از نظر روحی و هم جسمی سلامتی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین استفاده از مکمل های مختلف زیر نظر
متخصص تغذیه در این سن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
