آشنایی با مزایا و معایب روز تقلب یا (Cheat Day) در رژیم لاغری
سبک زندگی دنیای امروز اگرچه دارای محاسن بی شماری است اما با معایب گوناگونی همچون افزایش وزن نیز همراه است. عدم تحرک کافی در کنار مصرف مواد غذایی پرکالری پیامدی جز افزایش وزن ندارد. به همین دلیل بسیاری از انسان ها همواره با مبحث رژیم لاغری درگیر هستند. رژیم های غذایی گوناگونی برای کاهش وزن مرسوم است مانند رژیم کالری شماری، رژیم جنرال موتورز، رژیم ویت واچرز، رژیم گیاهخواری، رژیم پریتیکین، رژیم پالئو و ... اما مرز مشترک بسیاری از آنها روز تقلب است. چیت دی یا روز تقلب در رژیم کاهش وزن جایگاه مهمی از نظر
دکتر تغذیه دارد، از این رو این مقاله به بررسی مزایا و معایب روز تقلب در رژیم غذایی پرداخته است.
منظور از روز تقلب در رژیم غذایی کاهش وزن اصولی چیست؟
اصولا افرادی به سمت اضافه وزن پیش می روند که اشتهای بالایی دارند و از خوردن انواع خوراکی ها لذت می برند. این دسته از افراد در اجرای برنامه های رژیمی نمی توانند چندان موفق عمل کنند زیرا گرایش به استفاده از غذاهای پرکالری در آنها بیش از اندازه است. با توجه به مطلب گفته شده در رژیم های طولانی و خسته کننده روزی به نام روز تقلب گنجانده شده است. این روز برای این دسته از افراد نوعی نوید برای لذت بردن از انواع خوراکی هایی به حساب می آید که اصولا در رژیم لاغری وجود ندارند. روز تقلب به روزی از رژیم غذایی گفته می شود که خوردن هر گونه ماده خوراکی آزاد است. این روز تاریخ و زمان مشخصی ندارد بنابراین در طول هفته می توان یک روز را به روز تقلب اختصاص داد.
مزایای روز تقلب در رژیم غذایی
متخصصین تغذیه نسبت به اختصاص دادن یک روز به عنوان روز تقلب در رژیم لاغری ، موضع گیری های متفاوتی دارند ( مثلا من با وعده آزاد موافق هستم نه روز آزاد)، اما باید گفت وجود این روز یا وعده آزاد دارای مزایایی به شرح زیر است:
- اشتها و احساس گرسنگی در گرو دو هورمون مهم در بدن یعنی گرلین (هورمون تحریک کننده گرسنگی) و لپتین (هورمون اشتها) است. در بسیاری از مواقع وقتی بدن انسان به مصرف کمِ کالری عادت می کند میزان ترشح این دو هورمون دستخوش تغییراتی می شود به گونه ای که میزان اشتها کاهش و احساس گرسنگی افزایش می یابد. از این رو ایجاد تعادل در ترشح این دو هورمون از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راه های متعادل کردن هورمون های گرلین و لپتین استفاده از روز تقلب در رژیم غذایی است.
- یکی از مهمترین عواملی که می تواند موجب لاغری شود، افزایش سوخت و ساز بدن است. میزان سوخت و ساز بدن توسط هورمون های مختلفی از جمله هورمون تیروئید مدیریت می شود. این هورمون ها در زمان هایی که بدن انرژی کمی دریافت می کند دستور ذخیره چربی را صادر می کنند به همین دلیل سوخت و ساز کاهش و لاغری سخت می شود. با توجه به این نکته روز تقلب را می توان راهی برای افزایش میزان سوخت و ساز بدن تلقی کرد.
- خوردن سبب ترشح هورمون دوپامین در بدن می شود. دوپامین هورمون کنترل کننده شادی و لذت در بدن است. وجود چیت دی سطح ترشح این هورمون را در بدن افزایش می دهد بنابراین فرد احساس شادی و لذت می کند.
- همانطور که گفته شد افراد خوش اشتها اصولا به سمت مصرف غذاهای پرکالری گرایش دارند به همین دلیل بیشترین آمار چاقی به این افراد اختصاص دارد. وجود این روز موجب افزایش انگیزه در افراد خوش اشتها برای پایبندی به رژیم غذایی می شود زیرا آنها می توانند در روز تقلب مواد غذایی محبوب خود را مصرف کنند.
معایب روز تقلب
وجود روز تقلب در رژیم لاغری اگرچه برای بدن از نظر جسمی و روحی محاسنی دارد اما در بسیاری از مواقع با معایبی نیز همراه است که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
- وجود این دیدگاه که تا یک هفته دیگر نمی توان آزادانه غذا خورد، موجب می شود بسیاری از افراد در روز آزاد غذایی خود دچار افراط شوند. نکته بسیار مهمی که باید در روز تقلب در نظر گرفته شود نسبت 90 به 10 است. یعنی 90 درصد کالری مورد نیاز بدن باید توسط وعده های رژیمی و 10 درصد در روز تقلب تامین شود. با توجه به این نکته نباید مصرف مواد غذایی در این روز از حد تعادل خارج شود.
- بسیاری از افراد بعد از پشت سرگذاشتن روز تقلب دیگر نمی توانند به رژیم غذایی خود پایبند شوند. این امر برای افرادی که به دنبال سبک زندگی سالم تا آخر عمر هستند، یک خطر جدی به حساب می آید. بهترین راهکار برای داشتن یک رژیم سالم غذایی پایبند بودن به برخی از ممنوعات در روز تقلب است.
- برخی از افراد در روز تقلب انجام ورزش را از برنامه آن روز خود حذف می کنند غافل از اینکه روز تقلب تنها به خوردن مواد غذایی اختصاص دارد و انجام ورزش اجباری است.
- روز تقلب برای افراد چاقی که هنوز سطح ترشح هورمون گرلین در آنها بالا است، انتخاب مناسبی نیست. زمانی باید به روز تقلب روی آورد که استپ وزنی رخ داده و رژیم غذایی بی اثر شده است.
- برخی از کسانی که باید وزن خود را کاهش دهند، به بیماری های زمینه ای مانند کلسترول بالا، قند خون و ... مبتلا هستند. این دسته از افراد نباید در روز تقلب از مواد غذایی که برای سلامتیشان مضر است استفاده کنند.
مطالعه مقالات زیر را به شما توصیه می کنیم:
